Jakie jeszcze składniki lub suplementy mogą chronić przed polipa­mi i rakiem jelita grubego? Prawdopodobnie bardzo wiele. Chciał­bym zwrócić uwagę na znaczenie selenu i witaminy E. Wprawdzie nie dysponujemy bardzo mocnymi dowodami, że odgrywają zna­czącą rolę, ale mimo to uważam, że należy im poświęcić parę słów.

Selen jest pierwiastkiem, który pełni rolę przeciwutleniacza i pomaga naprawiać uszkodzenia komórek organizmu. Wcho­dzi w skład peroksydazy glutationowej, enzymu, który rozkła­da nadtlenki (uszkadzające błonę komórkową) do zwykłej nie­szkodliwej wody. Selen może także chronić przed rakiem przez zwalnianie podziału komórek, co pozwala im na naprawę ewentualnych uszkodzeń zawartego w nich DNA.

Selen a rak jelita grubego

Większość badań nad rolą selenu w rozwoju raka zostało wy­konanych na zwierzętach. Wykazały one, że pierwiastek ten zwalnia procesy nowotworowe. Wiemy także, że w okolicach, w których woda i ziemia są ubogie w selen, rak jelita grubego występuje częściej, a w okolicach, gdzie stężenie selenu jest wyższe, nowotwór ten jest rzadszy. Jednak rola selenu w ob­niżaniu ryzyka zachorowania na raka nie została bezspornie udowodniona.

Najlepsze źródła pokarmowe

Najlepszym źródłem selenu w diecie są orzechy brazylijskie (jeden orzech zaspokaja całodzienne zapotrzebowanie na se­len), owoce morza, drób, jaja, wątroba, czerwone mięso, ziarna zbóż i płatki kukurydziane. Ponieważ czerwone mięso zwięk­sza ryzyko zachorowania na raka jelita grubego, lepiej zapo­trzebowanie na selen zaspokajać pokarmami roślinnymi.

Dawkowanie

Zalecana dzienna dawka selenu dla osób powyżej 19 roku ży­cia wynosi 55 mikrogramów. Zwykle zapotrzebowanie to za­spokajamy pokarmami. Tabletki multiwitaminowe zawierają zazwyczaj 20 mikrogramów selenu. Dawka zapewniająca od­powiedni poziom peroksydazy glutationowej jest nieco wyższa i wynosi 100 do 200 mikrogramów dziennie.

Środki ostrożności

Wysokie dawki selenu są toksyczne. Nie wolno przekraczać dziennej dawki 200 mikrogramów.