Bardzo wiele różnych odchyleń od normalnego stanu zdrowia może zwiększyć stopień zagrożenia rakiem jelita grubego. Jed­nym z najpoważniejszych czynników jest fakt zachorowania na tego raka w przeszłości. Nawet jeżeli doszło do całkowitego wyleczenia tego nowotworu, ryzyko ponownego zachorowania jest większe niż ryzyko u normalnych osób w porównywalnym wieku, które dotychczas nie chorowały. Również historia na­wracających polipów gruczolakowatych, szczególnie jeżeli te polipy były duże i liczne, stawia pacjenta w grupie podwyższo­nego ryzyka. Inny rodzaj polipów – polipy rozrostowe (hyperplastyczne) – nie jest uważany za zwiększający zagrożenie ra­kiem jelita grubego.

Inny czynnik zwiększający zagrożenie to nieswoiste choroby zapalne jelit: choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego. W chorobach tych występuje zapale­nie ściany jelita, pojawiają się owrzodzenia i ropnie. Choroba Leśniowskiego-Crohna może obejmować zarówno jelito cien­kie, jak i grube (lub oba), wrzodziejące zapalenie jelita grubego lokalizuje się w okrężnicy i odbytnicy. A zatem jeżeli ktoś dłu­gotrwale cierpi na którąś z tych chorób, należy do grupy pod­wyższonego ryzyka. Jedną z przyczyn tej zależności może być fakt, że w wypadku owrzodzenia komórki muszą się szybko dzielić, aby uzupełniać ubytki tkanek. Z tego względu mają mniej czasu na naprawę DNA, a uszkodzenia DNA w komór­kach jelita mogą prowadzić do raka*.

Ponadto pewne dane wskazują, że niektóre pokrewne posta­cie raka: śluzówki macicy, żołądka lub jajnika zwiększają sto­pień zagrożenia rakiem jelita. Wstępne badania zdają się wska­zywać na podobny związek między rakiem piersi a rakiem jeli­ta grubego: kobiety, które miały raka piersi, być może również należą do grupy podwyższonego ryzyka. Te postacie raka nie są oficjalnie włączone w czynniki zwiększające zagrożenie rakiem jelita grubego, ale lekarz w indywidual­nych przypadkach może je wziąć pod uwagę, zalecając wcześ­niejsze rozpoczęcie badań przesiewowych.

Podobnie jak z historią rodzinną, dobrze jest przygotować na piśmie własną historię choroby i pokazać ją lekarzowi podczas wizyty. Może się to przyczynić do uratowania twego życia!